Mani Polo Damghani: İran'ın Antik Pirinç Yemeği ve Tarifi
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Mani Polo Damghani, İran'ın Damghan şehrinden gelen ve İpek Yolu'nun tarihi atmosferini taşıyan çok eski bir pirinç yemeğidir. Bu yemek, özellikle Nowruz (İran Yeni Yılı) ve diğer kutlamalarda servis edilen, bölgenin zengin kültürünü ve misafirperverliğini yansıtan bir gelenektir. Ana malzemeleri arasında safranla aromalandırılmış altın sarısı pirinç, sarı bezelye, kızılcık, kuru üzüm ve kemikli dana incik eti bulunur. Her katman, İran mutfağının karakteristik tatlarını ve tarihini taşır.
Mani Polo Damghani'nin Malzemeleri
Yemek, birkaç ana bileşeni içerir:
Pirinç ve Ana Malzemeler: 800 gram yaşlandırılmış basmati pirinci, 300 gram sarı bezelye, 600 gram kemikli dana incik veya alternatif olarak kuzu kaburga, 200 gram ince pirinç eriştesi veya vermicelli, 250 gram altın sarısı kuru üzüm, 100 gram kuru kızılcık veya kuru yaban mersini, 2-3 büyük sarı soğan, 2-3 yemek kaşığı safran (önceden hazırlanmış)
Pişirme Malzemeleri: 150 gram tuzsuz tereyağı, yarım su bardağı bitkisel yağ, 2 çay kaşığı toz zerdeçal, 1,5 çay kaşığı karabiber, tuz, isteğe bağlı olarak 1 çay kaşığı çörek otu
Tahdig (Çıtır Taban) İçin: 1 su bardağı sade Yunan yoğurdu, 1 yumurta sarısı, 1 yemek kaşığı safran, 2 su bardağı önceden haşlanmış pirinç
Ayrıca Bakınız
Hazırlık Aşamaları
Ön Hazırlık
Sarı bezelyeler soğuk suda en az 12 saat bekletilir, su iki kez değiştirilir.
Pirinç, tuzlu suda (4 su bardağı pirince 2 yemek kaşığı tuz) en az 2 saat bekletilir.
Safran, havanda öğütülüp sıcak (kaynamayan) su ile demlenir ve 2-4 saat bekletilir.
Etin Pişirilmesi
Orta-yüksek ateşte 3 yemek kaşığı yağda dana incik tuz, karabiber ve zerdeçal ile tatlandırılarak tüm yüzeyleri kahverengileşene kadar kızartılır.
Soğanlar eklenir ve şeffaflaşana kadar pişirilir.
Kalan zerdeçal eklenir, üzerine su konur ve kaynadıktan sonra kısık ateşte 1,5-2 saat, et kemikten kolayca ayrılana kadar pişirilir.
Et çıkarılır, didiklenir ve pişirme suyu saklanır.
Sarı Bezelyenin Hazırlanması
Suda bekletilmiş bezelyeler süzülür, temiz suda 25-30 dakika hafif yumuşayıncaya kadar haşlanır, hemen süzülüp soğutulur.
Pirincin Ön Haşlanması
Tuzlu su kaynatılır (su deniz suyu tadında olmalı).
Pirinç süzülür, kaynar suya eklenir ve tam 5 dakika haşlanır.
Son 2 dakikada kırılmış erişte ve haşlanmış bezelyeler eklenir.
Hemen süzülüp ılık suyla hafifçe durulanır.
Garnitürlerin Kızartılması
2 yemek kaşığı yağda kuru üzüm 30 saniye, kızılcık ise 1-2 dakika hafifçe karartılana kadar kızartılır ve ayrı tutulur.
Tahdig Tabanının Hazırlanması
Yoğurt, yumurta sarısı, safran ve önceden haşlanmış pirinç karıştırılarak kremamsı, altın sarısı bir karışım hazırlanır.
Katmanların Oluşturulması ve Buharda Pişirme
Ağır bir tencerede 4 yemek kaşığı yağ ve 4 yemek kaşığı tereyağı ısıtılır.
Tahdig karışımı tabana eşit yayılır ve 3-5 dakika kenarları sertleşene kadar beklenir.
Katmanlar karıştırılmadan aşağıdaki sırayla dizilir:
Kat: Sade pirinç
Kat: Didiklenmiş et ve biraz pişirme suyu
Kat: Pirinç, kuru üzüm ve kızılcık karışımı
Kat: Safranlı pirinç
Tahta kaşık sapıyla 6-8 buhar deliği açılır.
Kalan tereyağı ve safran üzerine gezdirilir.
Temiz bir mutfak havlusu tencerenin ağzına örtülür, ardından sıkı kapak kapatılır.
Isı üç aşamada verilir:
Yüksek ısı 5 dakika (buhar oluşturma)
Orta ısı 15 dakika (pişirme başlatma)
Düşük ısı 60-70 dakika (buharda pişirme)
Hafif tıkırtılar duyulmalı, ancak asla şiddetli olmamalıdır.
Dinlendirme ve Servis
Ocaktan alındıktan sonra 10 dakika kapak kapalı dinlendirilir.
Büyük bir servis tabağı tencerenin üzerine kapatılır ve ters çevrilerek altın sarısı çıtır tahdig ortaya çıkarılır.
Tahdig genellikle en saygı duyulan misafire sunulur ve onun için rekabet yemek başarısının göstergesi sayılır.
Tarifin Özellikleri ve Kültürel Bağlamı
Mani Polo Damghani, İran mutfağında nadir bulunan ve restoranlarda sıkça rastlanmayan antik bir yemektir. Genellikle Zereshk Polo (kızılcık pilavı) ve kebaplar restoran menülerinde yer alırken, Mani Polo Damghani daha çok evlerde ve özel günlerde hazırlanır. Kuru üzüm yerine kuru kayısı gibi alternatifler de kullanılabilir. Ayrıca, tarifte kullanılan pembe çiçek yaprakları, genellikle yoğurt üzerine serpilerek hem lezzet hem de görsellik katmak için tercih edilen kurutulmuş gül yapraklarıdır.
Bu yemek, katmanlı yapısı, baharat dengesi ve uzun pişirme süreciyle İran mutfağının zenginliğini ve tarihini sofralara taşır. Safranın baskın aroması ve tahdig'in çıtırlığı, Mani Polo Damghani'yi benzersiz kılar.
Mani Polo Damghani, sadece bir yemek değil; İran'ın tarihinden, kültüründen ve misafirperverliğinden bir kesittir.






















